TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın, bir konferans için geldiği Adana"da, medya çalışanları için bastırılan 50 bin kitapçılığın dağıtımını Anadolu Ajansı Adana Bölge Müdürğünde başlattı.
Akalın , AA muhabirine yaptığı açıklamada, her dilde yabancı kökenli sözcükler bulunduğunu, hiçbir dilin saf olmadığını, Türkçenin de başka dillerden söz aldığı gibi onlara sözler verdiğini vurguladı.
Eklemeli bir dil olan Türkçenin diğer dillerin yaşadığı sorunlardan fazlasını yaşadığını belirten Akalın, "Yabancı kökenli sözcüklerin özgün biçimleriyle yazılıp özgün biçimleriyle okunmaları ve Türkçe eklerin de İngilizcedeki özgün söylenişe göre getirilmesi pek çok soruna yol açıyor" dedi.
Akalın, çok fazla yabancı kelime kullanımının zaman içinde o sözlerin Türkçe karşılığının bile unutulmasına yol açtığına dikkati çekerek, "Örneğin, son yıllarda çok sık kullanılan trend sözünün Türkçe eğilim, yönelim, yönelme, doğrultu, gelişme yönü, tarz gibi tam 56 karşılığı var" diye konuştu.
Akalın gazetecilerin, kullandıkları Türkçe sözcüklerle topluma örnek olması gerektiğini işaret ederek, "bu düşünceyle hazırladığımız kılavuzda Türkçe karşılığı olmasına karşın medyada en fazla kullanılan yabancı sözcüklere dikkat çekmek istedik. Medya çalışanlarınının duyarlılığı ile hedefimize ulaşacağımızı düşünüyorum" dedi.
Hazırladıkları kılavuzda kısıltma işaretlerine de yer verdiklerini belirten Akalın, şöyle konuştu: "TDK"nın kuruluşundan bu yana yürüttüğü yabancı kökenli terimlere karşılık bulma çalışmasının sonucunda ortaya konulan 87 bilim dalındaki yaklaşık 190 bin terim TDK"nin https://tdk.org.tr adresindeki Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüğü"nde yar alıyor.
Gerek bu kılavuzda, gerek sanal ortamdaki ana sözlükte yer alan karşılıkların kullanılarak yaygınlaştırılması bir yandan Türkçenin söz varlığının yabancılaştırılmasının önüne geçeceği gibi diğer yandan da Türkçenin geliştirilmesi, zenginleştirilmesi çalışmalarına da yardımcı olacak." Akalın, kılavuzda yer almayan ancak, yazı dilimize girme eğilimindeki yabancı kökenli sözleri, katki@tdk.org.tr adresine duyarlı herkesin bildirmesini isteyerek, "Aynı e-posta adresine gönderilecek eleştiriler de çalışmalarımıza ışık tutacak" dedi.
-KILAVUZDAN ÖRNEKLER-
Kırmızı renkli kelimeler Türkçe içerisindeki yabancı kelimeler karşısındaki mavi kelimeler ise kullanılması öngörülen kelimeler.
Basketbol- Sepet topu
Voleybol- Uçan top
Avans- Öndelik
Banknot- Kağıt para
Asparagas- Uydurma
Aspiratör-Emmeç
Fabrika- Üretim Evi
Zapping- Geç geç
Etik- Töre bilimi
Afiş- Ası
Ajanda- Andaç
Aktivite- Etkinlik
Aktüel- Güncel
Amblem- Belirtke
Ambulans- Cankurtaran
Amortisman- Yıpranma payı
Anarşi- Kargaşa
Arşiv- Belgelik
Atolye-İşlik
Türbülans- Burgaç
Badminton- Tüytop
Baypas-Köprüleme
Otizm- İçe yöneliklik
İpotek- Tutu
Fuel oil- Yağ yakıt
Garanti- Güvence
Depozito- Güvence akçesi
Fitness- Sağlıklı yaşam
Finanse- Akçalanmış
FirstLady- Başbayan
CD- Yoğun Disk
Terorist- Yırtıcı
İdealist- Ülkücü |